Aannemers stellen hem nogal eens de vraag ‘kan ik onder de Wkb blijven werken met mijn eigen systemen?’ Het antwoord van KOMO-directeur Ton Jans is een volmondig: “Ja, daar hebben wij de KiK-tool juist op ontwikkeld.” Zijn organisatie ontwikkelde met onder meer BRIS de KiK-tool voor kwaliteitsborging waarvan de 2.0-versie op 1 december 2020 live is gegaan. De tool verlicht de nieuwe taken van de aannemer om de kwaliteit van bouwprojecten te borgen. Bastiaan Benz, directeur van BRIS: “En met de nieuwe app verzamelt iedere aannemer eenvoudig alle informatie op de bouwplaats.”

“Met de KiK-tool spelen we in op de wettelijke behoefte om een instrument onafhankelijk neer te zetten, de kwaliteitsborgers te kwalificeren en de aantoonbaarheid van de geleverde prestatie vast te leggen”, zegt KOMO-directeur Ton Jans. “Onze filosofie is dat met de KiK-tool de hele administratieve last van de aannemer effectief en efficiënt is ingeregeld. We zijn ervan overtuigd dat het gelukt is de bouwer er optimaal mee te ontzorgen. Tegelijk realiseren we ons dat het nog een grote organisatieverandering vereist voordat je de implicaties van de wet in je bedrijf hebt geïmplementeerd. Er is veel procesbegeleiding nodig om de aannemer daarin te begeleiden. Ook daar zetten wij op in.”

Kenmerken van de KiK-tool

De Wkb eist dat de aannemer samen met een kwaliteitsborger voor elk project vastlegt en aantoont dat het opgeleverde bouwwerk voldoet aan verschillende wettelijke en kwaliteitseisen. Hiervoor moet een goedgekeurd instrument worden gebruikt, KiK heeft daarvoor de voorlopige toelating van het overheidsorgaan Toelatingsorganisatie Kwaliteitsborging Bouw ontvangen. 
BRIS levert de software voor de KiK-tool en faciliteert het platform. De KiK-tool faciliteert bovendien de aansluiting van alle commercieel beschikbare systemen waaronder BRIStoets, de webtool voor bouwplantoetsing, waarmee je naast de risicobeoordeling ook direct je bouwplantoetsing vastlegt.

De KiK-tool is gekoppeld aan BRISwarenhuis. Met BRISwarenhuis zie je de verbanden tussen de bouwregelgeving, aangestuurde normen en andere relevante publicaties. De samenhang is helder en de documenten zijn altijd up-to-date. Daarnaast is er de directe koppeling met KOMO-online, dat de verzamelde KOMO-kwaliteitsverklaringen toont van gecertificeerde producten en processen.

KiK staat voor KOMO instrument kwaliteitsborging en omvat de KiK-tool, certificatie volgens de BRL 5019 voor kwaliteitsborgers en het samenwerkingsverband KiKCampus dat de markt Wkb-gerelateerd opleidt en ondersteunt.

App voor de bouwplaats

“De KiK-tool zal in het begin best een behoorlijke uitdaging voor de aannemer zijn”, meent Bastiaan Benz, directeur van BRIS. “Als verlengstuk van het KiK-instrument hebben we daarom een app ontwikkeld zodat de aannemer gemakkelijk op de bouwplaats het bewijs kan verzamelen dat hij nodig heeft. Met deze app voert hij eenvoudig kwaliteitscontroles uit, de verzamelde gegevens komen automatisch op de juiste plek in het borgingsplan terecht. Heel snel en eenvoudig.”

“Wij zijn er klaar voor”, zegt Bastiaan Benz, “maar de gemiddelde aannemer in Nederland nog niet. Op hem komt heel wat af met de nieuwe Wkb.” In Nederland bestaat de bouwsector voor een groot deel uit mkb-bedrijven. Met een proefproject wil KiK in 2021 de urgentie naar deze aannemers toe beter over gaan brengen, vertelt hij. Velen zijn nog aan het afwachten en denken dat ze nog een jaar hebben, maar dat is niet zo. Want het is niet alleen de Wkb die (in 2022) wordt ingevoerd. Benz: “Op het zelfde moment wordt ook een wijziging in het Burgerlijk Wetboek van kracht over de bewijslast van de bouwer voor alle dan lopende werken. Overlopende projecten van 2021 naar 2022 moeten dan al voldoen aan die wijziging in het BW. Ons advies aan de aannemer is daarom: start nu en pak 2021 als het implementatiejaar. Dan heb je het op de rit als de Wkb én de wijziging van het Burgerlijk Wetboek ingaan.”

Wkb kan sector het dubbele opleveren

In de media is regelmatig te horen en lezen dat de nieuwe wet de aannemer handenvol geld gaat kosten. Er moet een kwaliteitsborger worden ingehuurd, er moet (nieuw) personeel worden ingeschakeld om consumenten- en opleverdossiers op te stellen. Dat zou in theorie de kosten kunnen verhogen en leiden tot prijsstijgingen voor de consument. Tegenover deze opvattingen staat onderzoek van het EIB dat concludeert dat de invoering van de wet de sector 300 miljoen euro per jaar gaat kosten. Maar als we 2 jaar onderweg zijn gaat de wet de markt jaarlijks 500 tot 600 miljoen besparen. Op korte termijn vergt de nieuwe werkwijze een investering, op de langere termijn kan hij het dubbele opleveren.

De berekening van het EIB duidt precies waar het in de sector wrikt. Met de Wkb wordt de aannemer geconfronteerd met inspanningen om kwaliteitsmanagement in te richten in zijn organisatie waarvoor hij niet direct een rekening kan sturen. Hij krijgt nu de verplichting de bouwkwaliteit aan te tonen en moet zijn primaire proces er op afstemmen. De andere kant is: deze werkwijze zal zijn totale proces verbeteren en de onnodige kosten verminderen.

Alle regelingen welkom

Alle kwaliteitsverklaringen kunnen worden opgenomen in de KiK-tool benadrukt Ton Jans, “alle regelingen zijn welkom en waarderen we binnen de KiK-tool.” Deze uitnodiging sluit ook aan bij de grondregel van KiK dat iedereen moet kunnen blijven werken met zijn eigen systemen: “we faciliteren dat automatiseringssystemen waar bouwers al mee werken met een API worden aangesloten op de KiK-tool. Niemand hoeft processen die goed werken op een andere manier te gaan inrichten”, besluit hij.

Starten met de KiK-tool

Kijk voor meer informatie op de website van de KiK-tool.